LİSANSÜSTÜ EĞİTİM-ÖĞRETİMENSTİTÜLERİNİN TEŞKİLÂT VE İŞLEYİŞ YÖNETMELİĞİ
(Resmi Gazete Tarihi: 03.03.1983 Resmi Gazete Sayısı:17976)
Amaç
MADDE 1. Bu Yönetmelik enstitülerineğitim-öğretim, işletme ve teşkilâtlanmalarında beraberliği sağlayarak uygulamalararasındaki birliği temin amacı güder.
Kapsam
MADDE 2. Bu Yönetmelik rektörlüklere vedekanlara bağlı bütün araştırma ve eğitim-öğretim enstitülerinin işleyiş veteşkilatlanmasını belirler.
Teşkilât
MADDE 3. 2547 sayılı Kanun'un 19. maddesigereğince kurulan enstitülerin organları, bu organların seçimleri, görevsüreleri, yetki ve sorumlulukları aşağıda belirlenmiştir:
a) Enstitününorganları, Enstitü Müdürü, Enstitü Kurulu ve Enstitü Yönetim Kuruludur.
b) EnstitüMüdürü, fakültelerde üç yıl için ilgili dekanın önerisi üzerine rektörtarafından atanır. Rektörlüğe bağlı enstitülerde bu atama doğrudan rektörtarafından yapılır. Süresi biten müdür tekrar atanabilir. Müdürün, enstitüdegörevli aylıklı öğretim elemanları arasından üç yıl için atayacağı en çok ikiyardımcısı bulunur. Müdüre vekâlet etme veya müdürlüğün boşalması hallerindeyapılacak işlem, dekanlarda olduğu gibidir. Enstitü Müdürü, 2547 sayılıKanun'la dekanlara verilmiş olan görevleri enstitü bakımından yerine getirir.
c) Enstitü Kurulu,müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları ve enstitüyü oluşturan enstitüanabilim ve enstitü anasanat dalları başkanlarından oluşur.
d) EnstitüYönetim Kurulu, müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları, müdürce gösterilecekaltı aday arasından Enstitü Kurulu tarafından üç yıI için seçilecek üç öğretimüyesinden oluşur.
e) EnstitüKurulu ve Enstitü Yönetim Kurulu, 2547 sayılı Kanun'la Fakülte Kurulu veFakülte Yönetim Kuruluna verilmiş görevleri enstitü bakımından yerinegetirirler.
MADDE 4. Bir programda, lisansüstüeğitim-öğretim yapılabilmesi için o programla ilgili anabilim veya anasanatdalında lisans eğitim-öğretimi yapılmakta olması şart değildir.
Lisansüstüeğitim-öğretime rektörün önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulu karar verir.
MADDE5. 2547 sayılıKanun'un 19. maddesi hükmü gereğince, rektörlüklere bağlı enstitülerinyapılarını oluşturan enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları aşağıdakişekilde tespit edilir:
a) FenBilimleri Enstitüsünün enstitü anabilim dalları, o üniversitede mevcut olanFen, Mühendislik, Mimarlık, Mühendislik-Mimarlık, Gemi Ínşaatı ve DenizBilimleri, Maden, İnşaat, Elektrik-Elektronik, Makine, Kimya-Metalürji, Uçak veUzay Bilimleri, Ziraat, Orman, Su Ürünleri, Denizcilik Fakültelerininbölümleri; Fen-Edebiyat, Endüstriyel Sanatlar Eğitim ile Eğitim FakültelerininFen alanındaki bölümleri, Mesleki Eğitim Fakültelerinin Teknoloji Eğitimibölümüyle aynı adları taşırlar. Fakültelerin bölüm başkanları aynı zamandaenstitü anabilim dalının da başkanıdırlar.
b) Sosyal BilimlerEnstitüsünün enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları, o üniversitedemevcut olan Edebiyat, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler, SiyasalBilgiler, Hukuk, İlahiyat, Dil ve Tarih-Coğrafya, Güzel Sanatlar, İletişim,Mesleki Yaygın Eğitim, Ticaret ve Turizm Eğitimi, Eğitim Bilimleri Fakülteleriile Konservatuvarların bölümleri; Fen-Edebiyat, İnsani Bilimler ve Edebiyat,Mesleki Eğitim ve Eğitim Fakültelerinin Fen alanı dışındaki bölümleriyle aynıadları taşırlar. Fakültelerin ve Konservatuvarların bölüm başkanları, aynızamanda enstitü anabilim veya enstitü anasanat dalının da başkanıdırlar.
c) SağlıkBilimleri Enstitüsünün enstitü anabilim dalları, o üniversitede mevcut olanTıp, Diş Hekimliği, Eczacılık ve Veteriner Fakültelerinin eğitim yapılananabilim dalları ile Eğitim Fakültelerinin beden eğitimi ve spor bölümleridir.Bu anabilim dallarının başkanları ile beden eğitimi ve spor bölüm başkanlarıaynı zamanda Sağlık Bilimleri Enstitüsünün anabilim dallarının dabaşkanlarıdır.
d) FenBilimleri, Sosyal Bilimler ve Sağlık Bilimleri Enstitülerinde, rektörün önerisive Yükseköğretim Kurulu kararı ile lisansüstü öğretim yapmak üzere, birfakülte, bölüm veya anabilim dalından değişik bir ad taşıyan, disiplinlerarasıbir enstitü anabilim dalı kurulabilir. Bu tür bir enstitü anabilim dalınınbaşkanı, ilgili dekanların görüşleri alınarak, Enstitü Müdürü tarafındanatanır.
e) FenBilimleri, Sosyal Bilimler ve Sağlık Bilimleri Enstitüleri dışında kalan,rektörlüklere bağlı enstitülerin enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları,bu enstitülerin özellikleri dikkate alınarak, Yükseköğretim Kurulu tarafındantespit edilir. Bu enstitülerde, enstitü anabilim ve enstitü anasanat dallarıbaşkanları Enstitü Müdürü tarafından atanır.
Enstitü anabilim dalı başkanları, fakültelerde bölüm başkanlarına verilengörevleri enstitü bakımından yerine getirirler.
MADDE 6. Turizm Íşletmeciliği veOtelcilik Yüksekokulları, Sosyal Hizmetler Yüksekokulları mezunları SosyalBilimler Enstitülerinde; Sivil Havacılık Yüksekokulları, Tütün EksperliğiYüksekokulları, Mesleki Teknoloji Yüksekokulları, Endüstriyel SanatlarYüksekokulları mezunları Fen Bilimleri Enstitülerinde; Fizik Tedavi veRehabilitasyon, Hemşirelik, Sağlık İdaresi, Sağlık Teknoloji, Ev Ekonomisi,Beden Eğitimi ve Spor, Hayvan Sağlığı Yüksekokulları mezunları Sağlık BilimleriEnstitülerinde lisansüstü eğitim-öğretim görebilirler. Bu yüksekokullarınmüdürleri veya yardımcıları bu alanlarda ilgili Enstitü anabilim dalı başkanıgörevlerini de yürütürler.
MADDE7. Lisansüstüprogramlar enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları ile aynı adlarıtaşırlar. Ancak, rektörün önerisi ve Yükseköğretim Kurulu kararı ile birenstitü anabilim veya enstitü anasanat dalında, o enstitü anabilim veya enstitüanasanat dalından değişik bir ad taşıyan bir lisansüstü program da açılabilir.
BirLisansüstü programı; yüksek lisans, doktora veya sanatta yeterlik unvanlarınayönelik belirli sayıda ve belirli muhteva ve adları taşıyan zorunlu ve seçmelidersler ile doktora yeterlik sınavı, sanat yeterliği sınavı, tez, sanat eserive uygulamalardan oluşur.
Enstitülerceyürütülecek lisansüstü programların asgari muhtevaları, ÜniversitelerarasıKurulda belirlenir.
İşleyiş
MADDE 8. Lisansüstü öğretim, 2809 sayılıKanun ile üniversitelerde rektörlüklere bağlı olarak kurulan enstitülertarafından düzenlenir ve yürütülür. Lisansüstü öğretim ve bununla ilgilifaaliyetlerin gerektirdiği harcamalar; üniversite bütçesinden, dönersermayelerden, üniversite dışı kurum ve kuruluşlardan üniversiteye yapılacakaraştırma ile ilgili mali destekten, rektörlüğün onay ve iznine bağlı olarak,ilgili enstitü müdürü tarafından yapılır.
Lisansüstüeğitim-öğretim, araştırma, uygulama ve yayın faaliyetleri ile ilgiliçalışmaların sürdürülmesinde, üniversite birimlerinin imkânlarından dayararlanılır.
SağlıkBilimlerindeki lisansüstü çalışmalar ilgili kuruluşun klinik, poliklinik,laboratuvar ve ameliyathane gibi tesislerinde veya uygulama ve araştırmamerkezlerinde yapılır.
MADDE 9. Enstitü Anabilim Dallarılisansüstü ders programları, Üniversite Senatolarınca kararlaştırılan asgarimuhtevaya uymak şartı ile ilgili Enstitü Kurulunda görüşülür ve bu kurultarafından onaylanır.
Bir yarıyıldahangi lisansüstü derslerin açılacağı ve bu derslerin hangi öğretim üyeleritarafından verileceği, ilgili Enstitü anabilim ve enstitü anasanat dallarıbaşkanlarının öğretim üyeleriyle birlikte yapacakları tespitlere dayalı olarakEnstitü Kurulu tarafından belirlenir.
MADDE 10. Öğrenciler, hangi lisansüstüprogramda öğretim görmek istediklerini giriş sınavı için aday kaydı sırasındabelirlerler.
EnstitüKurulu tarafından onaylanan dersler içinden hangilerinin öğrencilerin özel dersprogramlarında yer alacağına, öğrencinin danışmanı karar verir. Bu görev, tezdanışmanı atanıncaya kadar, ilgili Enstitü Anabilim veya Anasanat dalı başkanıtarafından yapılır.
MADDE 11. Tez veya sanat yeterliğidanışmanları, ilgili enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları başkanlarıile ilgili dekanların görüşleri de alınarak, Enstitü Yönetim Kurulu tarafindanatanır ve öğrencilerin tez veya uygulama konuları belirlenir.
MADDE 12. Enstitü anabilim veya enstitüanasanat dallarının, birden fazla enstitünün ilgi alanına giren, lisansüstüeğitim-öğretim, araştırma, uygulama ve yayın faaliyetlerinin gerektirdiğikoordinasyon ilgili enstitü müdürleri tarafından sağlanır.
MADDE 13. Üniversiteler, lisansüstüeğitim-öğretim enstitülerinin enstitü anabilim veya anasanat dalı kurulmamışdallarında eleman yetiştirmek üzere, bu alanlarda eğitim yapan üniversitelereöğrenci gönderebilirler. Üniversiteler bu öğrencilere burs verebilecekleri gibiuygun kadrolarını, veya diğer mali imkânlarını bu dalda eğitim yapanüniversitelerin enstitülerine tahsis etmeleri de mümkündür. Böyle tahsis edilenbir burs veya bir kadroya veya diğer malî imkâna, sınavla lisansüstü öğrenciseçimi, eğitim yapacak üniversitenin enstitüsü tarafından yürütülür, ancakataması kadronun ait olduğu üniversiteye yapılır.
EK MADDE.
İki veya dahafazla yükseköğretim kurumunun önerisi ve Yükseköğretim Kurulu kararı ile,yükseköğretim kurumları arasında ortaklaşa yürütülecek lisansüstü programlaraçılabilir.
Ayrıca, kamuve özel sektör kuruluşları da, ortak lisansüstü programlar açmak içinyükseköğretim kurumlarına öneride bulunabilirler. Bu öneriler, yukarıdabelirtilen usule göre sonuçlandırılır.
Bu şekildeaçılacak lisansüstü programların uygulama esasları, bu Yönetmelik ileLisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde, ilgiliyükseköğretim kurumları tarafından ortaklaşa belirlenir.
GEÇİCİ MADDE 1. Bu Yönetmelikyayınlanmadan önce, o yükseköğretim kurumunda veya kuruluşta mevcut olanmevzuata uygun olarak sürdürülen işleyiş ve uygulamalar, en geç 1982-1983ikinci yarıyılından itibaren bu Yönetmelik hükümlerine intibak ettirilir.
GEÇÍCÍ MADDE 2. Bu Yönetmeliğin yürürlüğegirişinden itibaren iki ay içinde, yükseköğretim kurumları enstitü anabilim veenstitü anasanat dalları yapıları ile lisansüstü programlarının adlarını onayiçin Yükseköğretim Kuruluna gönderir. Bu programlardan hangilerinin oyükseköğretim kurumunda sürdürülmesine devam edileceğine Yükseköğretim Kurulukarar verir.
MADDE14. Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğegirer.
MADDE 15. Bu Yönetmelik Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafındanyürütülür.